Vergi Hukuku En Çok Sorulan Soru ve Cevapları-Ders Notları

İktisat Bilgisi

Vergi hukuku

Zorunlu olan hukuk kaynakları?

1 anayasa 2 kanun 3 uluslararası vergi anlaşmaları 4 kanun hükmünde kararname 5 bakanlar kurulu kararları

6 içtihadı birleştirme kararları 7 anayasa mahkemesi kararları



1. Anayasa :vergi hukukunun en başta gelen kaynağıdır. Vergi konusundaki hükümlerin kaynağı anayasadır.

2. Kanun: yasama organı,vergi ve benzeri yükümlülükleri ancak kanunla koyabilecektir.

3. uluslararası vergi anlaşmaları: gereği ülkenin üyesi olduğu uluslar
arası kuruluşların vergi ile ilgili kararları da vergi yasası hükmü
taşır.

4. kanun hükmünde kararname sıkıyönetim ve olağanüstü hallerde
Bakanlar Kuruluna vergi konusunda KHK çıkartma yetkisi vermiştir.



Yardımcı Hukuk kaynakları ?





1 tüzük 2 yönetmelik 3 özelgeler(muktezalar) 4 genelgeler 5 genel tebliğler 6 bilimsel öğreti 7 örf ve adet



Tüzük ?

Kanunlarım emrettiği durumları göstermek veya kanunun uygulanmasını
göstermek amacıyla B.K. tarafından Danıştay ın incelemesinden
geçirilerek çıkarılır.Tüzükler kanunlar gibi Cumhurbaşkanlığınca
imzalanır ve Resmi Gazetede yayımlanır



Yönetmelikler ?

Başbakanlık Bakanlık ve kamu tüzel kişiliklerinin kendi görev
alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak
üzere bunlara aykırı olmamak üzere yönetmelik çıkarabilirler.



Özelgeler ?

mükelleflerin vergi durumları ve vergi uygulamaları bakımından
karmaşık bulduğu durumlarda Maliye Bakanlığı veya Bakanlığın yetkili
kıldığı kurumlardan aldığı yazılı yanıtlardır



Genelgeler?

Başbakanlık yada bakanlıkların,kendilerine bağlı kuruluşlara gönderdiği genel yazolardı.



Vergi Hukukunun yasama organlarından doğan hakları?

1 anayasa 2 kanun 3 uluslarası vergi antlaşmaları



Vergi Hukukunun yürütme organıdan doğan hakları?

1 kanun hükmünde kararname 2 bakanlar kurulu kararları 3 tüzük 4 yönetmelik 5 genel tebliğ 6 özelgeler 7 genelgeler



Vergi hukukunun yargı organından doğan hakları

1 anayasa mahkemesi kararları 2 içtihadi birleştirme kararları



GELİR  VERGİSİ



Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılında elde ettiği kazanç ve
iratların safi tutarıdır. Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine
tabidi



Tam Mükellefiyet nedir?

Aşağıda yazılı olan kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilir.

1.   Türkiye de yerleşmiş olanlar, (İkametgahı Türkiye de bulunanlar
ile bir takvim yılında Türkiye de devamlı olarak altı aydan fazla
oturanlar).

2.   Resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye de bulunan
teşebbüslere bağlı olup bunların işleri dolayısıyla yabancı memlekette
oturan Türk vatandaşları.



Dar Mükellef  nedir?

Türkiye de yerleşmiş olmayanlar gerçek kişiler sadece Türkiye de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilir.



Gelirin Unsurları  :

1. Ticari Kazanlar  2. Zirai Kazançlar  3. Ücretler   4. Serbest
Meslek Kazançları 5 G.menkul Sermaye İratları  6 . Menkul Sermaye
İratları 7. Diğer Kazanç ve İratlar.



Ticari Kazançlar :

Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazanç ticari kazançtır.

1.   Maden, kireç, taş ocakları, kum çakıl üretim yerleri,

2.   Özel okul ve hastane işletmeciliği

3.   Gayri menkul alım satımı ve inşa işleriyle devamlı uğraşanlar.

4.   Kendi nam ve hesaplarına devamlı suretle menkul kıymet alım satımı ile uğraşanlar

5.   Kollektif ve adi şirket ortakları ile sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde komandite ortakların kar payları

Ticari Kazanç gerçek usulde veya basit usulde tespit edilir.



Gerçek Usulde ticari kazancın tespiti;

Bilanço Esası ve İşletme Hesabı Esasına göre yapılır.



Bilanço Esasına Göre Ticari Kazancın Tespiti :

Bilanço esasına göre ticari kazanç, işletmenin öz sermayesinin hesap
dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki olumlu farktır.Bu süre
içinde işletme sahip ve sahiplerince; işletmeye ilave olunan değerler bu
farktan indirilir, işletmeden çekilen değerler ise bu farka ilave
edilir.



İşletme Hesabı Esasına Göre Ticari Kazancın Tespiti

işletme hesabı esasına gör ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde
edilen hasılat ile giderler arasındaki olumlu farktır. İşletme hesabı
esasında sadece bir defter tutulur ve sol tarafa giderler sağ tarafa ise
hasılat yazılır. Giderler içinde satın alınan mallar ve yapılan
hizmetler karşılığında ödenen paralar, hasılat tarafından ise satılan
mal veya yapılan hizmet karşılığında alınan paralar yer alır.Mal alım
satımı yapanlarda dönem sonu mal mevcudu hasılat kısmında, dönem başı
mevcudu ise gider tarafına kaydedilir.



Gerçek Usulde Ticari Kazançtan İndirilecek Giderler :

1.   Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan
giderler,(iş yeri kirası, personel ücretleri, kırtasiye, ısıtma
giderleri gibi)

2.   Çalışanların iş yerindeki beslenme, barınma, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri

3.   İşle ilgili olmak şartıyla, sözleşme, ilam veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar.

4.   İşle ilgili olarak ve işin gerektirdiği ölçüde yapılan seyahat ve ikamet giderleri

5.   Kiralama veya satın alma yoluyla elde edilen taşıt araçlarının giderleri

6.   İşletmeyle ilgili olmak şartıyla, bina, arazi ve belediye vergi ve harçları

7.   VUK göre ayrılan amortismanlar

8.   Sendikalar Kanununa göre ödenecek sendika aidatları



Gider Olarak İndirilemeyecek Ödemeler nelerdri?

1.   İşletme sahibi, eşi veya çocuklarının işletmeden çektikleri para ve değerler,

2.   İşletme sahibinin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına
işletmeden ödenen aylıklar, ikramiyeler, komisyonlar ve tazminatlar,

3.   İşletme sahibinin işletmeye koyduğu sermaye üzerinden yürütülecek faizler,

4.   İşletme sahibinin, eşinin veya küçük çocuklarının işletmede cari
hesap veya diğer şekillerdeki alacakları üzerinden yürütülecek faizler,

5.   Her türlü para ve vergi cezaları ve işletme sahibinin suçlarından
doğan tazminatlar ( Sözleşmelerde cezai şart olarak belirtilen
tazminatlar ceza sayılmaz)

6.   Her türlü alkol, alkollü içkiler , tütün ve tütün mamullerinin reklam giderlerinin % 50 si

7.   Kiralama veya satın alma yoluyla elde edilen işletme kayıtlarında
yer alan ancak işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayan
yat,tekne,uçak gibi taşıtların giderleri ve amortismanları

8.   Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon
yayınlarından doğacak maddî ve manevî zararlardan dolayı ödenen tazminat
giderleri.



Basit Usule Tabi Olmanın  Genel Şartları  nelerdir?

1.   Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak,

2.   İş yerinin mülkiyetinin kendisine ait olması halinde emsal kira
bedeli, kiralanmış olması halinde yıllık kira bedeli toplamı büyük şehir
belediye sınırları içinde 1.000.000.000 TL yı, diğer yerlerde 720
milyon TL yı aşmamak.

3.   Ticari, zirai veya mesleki faaliyetlerden dolayı gerçek usulde G:V. ne tabi olmamak.



Basit Usule Tabi Olmanın Özel Şartları Nelerdir?

1.   Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra
satanların yıllık alımları tutarının 15 milyar TL yı veya yıllık
satışları tutarının 20 milyar TL yı aşmaması,

2.   Yukarıda bentte yazılı işler dışında iştigal edenlerin  bir yıl
içinde elde ettikleri gayr safi iş hasılatının 7,5 milyar TL yı aşmaması

3.   Yukarıdaki iki bentte yazılı işlerin birlikte yapılması halinde,
yıllık satış tutarları ile iş hasılatı toplamının 15 milyar TL yı
aşmaması.



Kimler  Basit Usulden Yararlanamazlar ?

1.   Kollektif şirket ortakları ile komandit şirketlerin komandite ortaklar.

2.   İkrazat işleriyle uğraşanlar,

3.   Altın ve değerli madenlerle iştigal edenler

4.   Kamu İdareleri, İKM, Ticaret şirketleri, iş ortaklıklarına karşı inşaat ve onarım işlerini taahhüt edenler.

5.   Her türlü ilan ve reklam işleriyle iştigal edenler.

6.   Gayri menkul alım satımı ile uğraşanlar.

7.   Maden ocakları, kireç, taş ocakları, kum, çakıl ve tuğla üretim yerleri

8.   Her türlü tv, çamaşır makinesi gibi dayanıklı tüketim malı satanlar



zirai Kazanç

Zirai faaliyetlerden doğan kazanç zirai faaliyettir.Kollektif
şirketlerle adi ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler zirai
faaliyetlerle iştigal etseler bile çiftçi sayılmazlar.Zirai faaliyet ile
iştigal eden kollektif şirketlerin ortakları ile komandit şirketlerin
komandite ortaklarının şirket kazancından aldıkları pay ticari kazanç
sayılmaktadır



Ücretler :

Ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara
hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile
temsil edilen menfaatlerdir.



Ücretlerden Yapılacak İndirimler :

1.Oyak ve benzeri kuruluşlara yapılacak yasal kesintiler.

2.   Kanunla kurulan emekli sandıklarına yapılacak kesintiler.

3.   Bireysel emeklilik sistemine ödenecek katkı payları

4.   Sendikalar Kanununa göre sendikalara ödenen aidatlar

5.   sakatlık indirimi

6.   gider indirimi



Serbest Meslek Kazançları :

Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek
kazancıdır.Serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi çalışmaya
ilmi ve mesleki bilgiye dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin iş
verene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına
yapılmasıdır.Kollektif, adi şirket veya adi komandit şirketler
tarafından yapılan serbest meslek faaliyetleri sonucu elde edilen
kazançlar da serbest meslek kazancı sayılır.



Serbest  Meslek Kazancının Tespiti :

Bir hesap dönemi içinde, serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak
tahsil olunan paralar, ayınlar ve para ile temsil edilebilen
menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyla yapılan giderler indirildikten
sonra kalan farktır.Amortismana tabi iktisadi kıymetin elden çıkarılması
halinde fark vergilendirilir. Kazançlar VUK na göre tutulan Serbest
Meslek Kazançları Defterine göre tespit edilir.



SMKazancının Mesleki Giderleri :

1.   Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame edilmesi için ödenen
genel giderler(İkametgahlarının bir kısmını işyeri olarak kullananlar,
kiranın tamamını ve ısıtma ve aydınlatma giderlerinin yarısını gider
kaydederler.İşyeri kendisine ait olanlar amortismanı, iş yeri kendi
mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullanıyorsa amortismanın
yarısını gider kaydedebilir.)

2.   Çalışanların iş yerinde beslenme barınma ve ilaç giderleri,

3.   Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri,

4.   Mesleki faaliyette kullanılan, tesisat, demirbaş eşya ve envantere kayıtlı taşıtlar için ayrılacak amortismanlar.

5.   Kiralanan veya envantere kayıtlı taşıt araçlarının giderleri

6.   Alınan mesleki yayınlar için ödenen giderler

7.   Emekli sandıklarına ödenen aidatlar ve meslek odaları aidatları

8.   Mesleki faaliyetle ilgili olarak sözleşme, ilam ve kanunlara göre
ödenen tazminatlar.Her türlü para ve vergi cezaları ile serbest meslek
erbabının suçlarından doğan tazminatlar gider yazılamaz.



Gayri Menkul Sermaye İradı :

mal ve hakların sahipleri tarafından elde edilen kira gelirleri  gayri menkul sermaye iradıdır.

1.   Arazi ve binaların kiraya verilmesi,

2.   Gayri menkullerin ayrı olarak kiraya verilmesi,

3.   İmtiyaz hakları ve ruhsatların kiraya verilmesi

4.   Telif haklarının kiraya verilmesi

5.   Motorlu araç ve her türlü makinenin kiraya verilmesi



Gayri safi irattan indirilecek giderler ?

1.   Kiraya veren tarafından ödenen aydınlatma,su asansör giderleri,

2.   Kiraya verilen malların idaresi için yapılan idare giderleri,

3.   Kiraya verilen mal ve hakla ilgili sigorta giderleri,

4.   Kiraya veren tarafından ödenen vergi resim ve harçlar,

5.   Kiraya verenin yaptığı onarım giderleri,

6.   Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili sözleşme ,kanun veya ilama dayanarak ödenen tazminatlar.



safi irat nedir

gayri safi hasılattan iradın sağlanması ve idame ettirilmesi için yapılan giderler indirildikten sonra kalan olumlu farktır



Menkul Sermaye İradı   :

Nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden oluşan sermaye
dolayısıyla elde edilen kar payı , faiz, kira ve benzeri iratlar menkul
sermaye iradıdır.

1.   Her nevi hisse senetlerinin kar payları,

2.   İştirak hisselerinden doğan kazançlar (Ltd Şt. Ortaklarının, iş
ortaklıkları ortaklarının ve komanditerlerin kar payları)
www.stajabaslama.com

3.   Kurumların Y.K başkan ve üyelerine verilen kar payları

4.   Her nevi tahvil ve H.B. faizleri

5.   Her nevi alacak faizleri (adi, rehinli, senetli alacaklarla, cari hesap alacaklarından doğan faizler

6.   Mevduat faizleri

7.   Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller

8.   Senetlerin iskonto ettirilmesinden elde edilen iskonto faizleri

9.   Özel finans kurumlarınca kar veya zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları,

10.   Repo faizleri



Gelir vergisi Beyanları?

1 yıllık beyanname 2 muhtasar beyanname 3 münferit beyanname



Yıllık Beyanname :

Muhtelif kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve
iratların  bir araya getirilip toplanmasına ve bu suretle hesaplanan
gelirin vergi dairesine bildirilmesidir.



Muhtasar Beyanname :

işverenler veya vergi tevkifatı yapan diğer kimseler tarafından
kesilen vergilerin matrahları ile birlikte, toplu olarak vergi dairesine
bildirilmesidir.



Münferit Beyanname :

Dar mükellefiyete tabi olanların  yıllık beyanname ile bildirmeye
mecbur olmadıkları kazanç ve iratlardan, vergisi tevkif suretiyle
alınmamış olanların bildirilmesine mahsustur



Tam mükellefiyette Beyanname verilmeyen Haller nelerdir?

1 Gerçek usulde verglendirilmeyen zirai kazançlar

2 tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmemi,ş olan ücretler

3 tc de tevkifata tabi tutulmuş menkul ve gayri menkul sermaye iratları

4 b,ir takvim yılı içinde toplanan ve 600 milyon lirayı geçmeyen menkul ve gayri menkul sermaye iratları



Dar mükellefiyette Beyanname verilmeyeb Haller nelerdir*

Tc de stopaja tabi tutulmuş ücretler-menkul sermaye iratları-gayri menkul ser. Iratları- diğ. Kaz. Ve iratlar



Muhtasar Beyannamenin Verilme Zamanı :

vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanlar bir ay içinde yaptıkları
ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan
tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirminci günü akşamına kadar
ödeme veya tahakkukun bağlı olduğu vergi dairesine bildirmeye mecburdur.
Yıl sonunda tahakkuk ettirilen  mevduat faizlerinden kesilen vergilerin
bildirimi için  bu süre bir ay uzatılır. Çalıştırdıkları hizmet erbabı
10 ve daha az olanlar, yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar
beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi dairesine önceden bildirmek
kaydıyla her ay yerine Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının yirminci
günü vermek zorundadırlar.



Vergi kesintisi (Tevkifat )yapılmayan gelirler?



1 Konut ve mesken kiraları 2 notere yapılan ödemeler

3 ist,isnadan yararlanan ücretler, serbest meslek kazançları ve menkul sermaye iratları

4 yabancı ülkedeki işverenler tarafafından yapılan ücret ödemeleri

5 yabancı konsolokluk ve elçiliklerde istisnadan yararlanmayan memur ve hizmetlilere yapılan ödemeler.

6 maliye bakanlığınca yıllık beyanname ile bildirilmesi zorunlu görülen ödemeler



Geçici Vergi

Ticari kazanç sahipleri(basit usulde vergilendirilenler hariç) ile
serbest meslek erbabı cari vergilendirme döneminin gelir vergisine
mahsup edilmek üzere, bu kanunun ticari ve mesleki kazancın tespitine
ilişkin hükümlerine göre (indirimler ve istisnalar ve VUK daki
değerlemeler de dikkate alınarak)  belirlenen ilgili hesap döneminin
üçer aylık kazançları üzerinden tarifenin ilk gelir dilimine uygulanan
oranda geçici vergi öderler. Geçici vergi matrahının hesaplanmasında
dönem sonu mal mevcutları kayıtlar üzerinden tespit
edilebilir.Hesaplanan geçici vergi, üç aylık dönemi izleyen ikinci ayın
15 nci günü akşamına kadar vergi dairesine beyan edilir ve aynı günün
akşamına kadar ödenir.



Hangi kurumlar kurumlar vergisine tabidir?

1 sermaye şirketler 2 kooperatifler 3 iktisadi kanu teşekkülleri 4 dernek ve vakıflara ait işletmeler 5 iş ortaklıkları



Sermaye şirketler?

1 a,ş 2 eshamlı komandit şirketler 3 ltd 4 ayni yapıya sahip yabancı kurumlar 5 men. Kıy. Yatırım fonları



Anonym şirketler

Bir ünvana sahip,esas sermayesi belli paylara bölünmüş olan ve borçlarından dolayı mal varlığı ile sorumlu olan şirketlerdir



Anonim şirketlerin özellikleri?

1 ortak sayısı 5ten az olamaz 2 sermayesi en az 50 milyar olmalıdır 3 hisse senetleri çıkarabilir

4 ortakların sorumluluğu koymuş oldukları sermaye ile sınırlıdır

5 şirket ortak kar payı veya temeddü dağıtır



Limited şirketler?

2 yada daha fazla gerçek ve tüzel kişi tarafından bir ticaret ünvanı
altında kurulani ortakların sorumlluğu koymayı taahhüd ettikleri sermaye
payı sınırlı olan şirkettir



Limidet şirketin özellikleri?

1 sermayesi en az 5 milyar olmalıdır. 2- ortak sayısı 2-50 kişi arasındadır.

3- kanunen yasak olmayan her türlü iktisadi amaç için kurulabilir

4-  sigortacılık yapamazlar.



Kooperatifler?

Tüzel kişiliği olan ve ortakların çıkarlarını koruyan,değişir ortaklı ve sermayeli teşekküllerdir.



Koopretaiflerin özellikleri?

1 tüzel kişiliği olmalıdır 2- kar amacı gütmez 3- yardımlaşma ve dayanışma için kurulur

4- sermaye miktarı ve ortak sayısı devamlı olarak değişebilir. 5- en az yedi üye ile kurulur.



İktisadi kamu teşekkülleri?

Kamu idare ve müesseselerine bağlı olarak ticaret,Sinai ve zırai faaliyette bulunan iktisadi kuruluştur



Kurumlar vergisi kanununa gore indirilemeyecek olan giderler?

1 öz sermaye üzerinden ödenen ve hesaplanan faizler

2 örtülü sermye üzerinden ödenen ve hesaplanan naziler a,q

3 sermye şirketlerince dağıtılan örtülü kazançlar

4 ihtiyat akçeleri(yedek akçeler)

5 dar mükelleflerin yurt dışındali merkez ve şubelerine verdikleri faziler,komisyonlar,paralar

6 menkul kıymetlerin zararı ve giderleri 7- faaliyet konusuna girmeyen deniz,hava taşıtlarının giderleri ve amortismanları

8 ilan ve reklam giderleri 9- vergi,para cezaları,gecikme zamları ve faizler,



Kurumlar vergisi beyannamesinin verilme zamanı?

Hesap döneminin kapandığı ayı takip eden 4.ayın 25’ine kadar vergi dairesine verilir. (nisan ayı)



Kdv kanununun konusu?

1 ticari,sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler

2 her türlü mal ve hizmet ithalatı 3- diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler(çok uzun yazamıyıciğim)



Kdv Vergilendirme dönemi?

Beyannameler vergilendirme dönemini takiben ayın 24. akşamına kadar vergi dairesine şutlanır( aylıktır)



Vergi Sorumlusu :

Vergi Sorumlusu verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan gerçek ve tüzel kişilerdir.



Vergi mükellefi ?

Mükellef vergi kanunları gereğince kendisine vergi borsu yüklenilen gerçek veya tüzel kişidir.



Vergi dairesi?

Vergi mükellefini tespit edip,vergiyi tarh eden,tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairedir



Mücbir Sebepler

1. Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede asğır kaza hastalık ve tutukluluk hali

2. Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın deprem ve su basması gibi afetler

3. Kişinin kendi iradesi dışında meydana gelen gaygubebetler

4. Sahibinin iradesi dışındaki sebeplerden dolayı defter ve belgelerin elinden çıkmış bulunması



Vergiyi Doğuran Olay :

VUK na göre; vergi alacağı vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları
olayın vukuu veya hukuki durumun gerçekleşmesi ile doğar.Vergi alacağı
mükellef bakımından vergi borcudur.



Verginin Tarhı :

Verginin tarhı vergi alacağının kanunda gösterilen matrah ve nispetler
üzerinden vergi dairesi tarafından hesaplanarak alacağın miktar olarak
belirlenmesidir.



Tarh Yöntemleri :

Beyana Dayanan Tarh- İkmalen Vergi Tarhı- Resen Vergi Tarhı-. Vergini İdarece Tarhı



1. Beyana Dayanan Tarh :

VUK na göre temel olan tarh şekli beyana dayanan tarhtır.Beyana
dayanan vergiler Tahakkuk Fişi ile tarh ve tahakkuk ettirilir. Vergi
dairesince beyannamenin alınmasından sonra tahakkuk fişi tanzim edilir
ve bir nüshası mükellefe verilir. Mükellefe verilen nüsha beyannamenin
makbuzu yerine geçer. Tahakkuk fişini mükellef tarafından alınmaması
vergini tarh ve tahakkukuna engel değildir. Bu halde tahakkuk fişi posta
ile gönderilir.Vergi sistemimizde G.V. K.V. KDV Emlak Vergisi ve
Veraset ve İntikal vergisinde bu yöntem belirlenmiştir.



2. İkmalen Vergi Tarhı .

Her ne şekilde olursa olsun bir vergi tarh edildikten sonra bu vergiye
ilişkin olarak ortaya çıkan ve defter kayıt ve belgelere veya kanuni
ölçülere dayanılarak tespit olunan matrah veya matrah farkı üzerinden
vergini tarh edilmesidir. İkmalen tarh edilen vergi ihbarname ile
mükellefe tebliğ edilir.



3. Resen Vergi Tarhı :

Vergi matrahının kısmen veya tamamen defterkayıt ve belgelere veya
kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir
komisyonları tarafından takdir edilen veya vergi incelemesi yapmaya
yetkili olanlar tarafından düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında
belirtilen matrah veya matrah farkı üzerinden vergini tarh edilmesidir



4. Vergini İdarece Tarhı :

Vergini İkmalen ve Resen takdirini gerektiren haller dışında
mükellefin verginin tarhı için vergi kanunlarında belirtilen sürelerde
müracaat etmemeleri veya kanundan doğan ödevlerini yerine getirmemeleri
halinde zamanında tarh edilemeyen verginin kanunen belli matrahlar
üzerinden tarh edilmesidir. Bu taktirde vergi yoklama fişine dayanılarak
tarh edilir.İdarece tarh edilen vergi bir ihbarname ile mükellefe
gönderilirken ihbarnamenin içeriği gösterir ilan vergi dairesinin ilan
koymaya mahsus yerlerine asılır.



Tahakkuk :

Tarh ve tebliğ edilen verginin ödenmesi gereken safhaya gelmesidir.



Tebliğ :

Vergilendirmeyi ilgilendiren ve hüküm ifade eden hususların vergi mükellefine veya ceza sorumlusuna yazı ile bildirilmesidir.



Vergi Alacağını Ortadan Kaldıran Haller :

1. Ödeme :2-Vergi Alacağının Mahsubu veya Takası :: 3-3. Zamanaşımı :  4-4. Terkin : 5- hata



Ödeme :

Verginin kanunda belirtilen şartlara uygun olarak ödenmesidir.



Zamanaşımı:

Sürenin geçmesiyle vergi alacağının kalkmasıdır.Vergi alacağının
doğduğu yılı takip eden yılın başından beş yıl içinde tarh ve mükellefe
tebliğ edilemeyen vergiler zamanaşımına uğrar.



Terkin

Vergi lacağını bütün hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldıran
bir idari işlem olup,vergi borçluluğunu sona erdiren hukuki nedenlerden
biridir.



Vergi Hatası? Kaça ayrılır

Vergi hatası vergiyle ilgili hesaplarda veya vergilendirmede yapılan
hatalar nedeniyle haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi ve
alınmasıdır.

1- hesap hataları 2- vergilendirme hataları



Hesap hataları nelerdir?

1- matrah hataları 2- vergi miktarında hatalar 3- verginin mükerrer olması



1. Matrah Hataları :

Vergilendirme ile ilgili beyanname tahakkuk fişi ve ihbarnamede
belirtilen matraha ait rakamların veya indirimlerin fazla ya da eksik
gösterilmesidir.



2. Vergi Miktarında Hata :

Vergi nispet ve tarifelerinin yanlış uygulanması mahsupların yanlış yapılması veya hiç yapılmaması.



3. Verginin Mükerrer Olması :

Aynı vergi kanununun uygulanmasında belli vergi dönemi için aynı matrah üzerinden bir defadan fazla vergi alınmasıdır



Vergilendirme hataları nelerdir?

1  mükellefin şahsında hata 2- mükellefiyette hata 3- mevzuda hata 4- vergilendirme ve muhafiyet döneminde hata



1. Mükellefin Şahsında Hata :

Bir verginin asıl borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi veya alınmasıdır.



2. Mükellefiyette Hata

:Açık olarak vergiye tabi olmayan veya muaf olan kişiden vergi istenmesi veya alınmasıdır.



3. Mevzuda Hata :

Açık olarak verginin konusuna girmeyen veya vergiden müstesna bulunan maddi olaylar üzerinden vergi istenmesi ve alınmasıdır.



4. Vergilendirme ve Muafiyet Döneminde Hata :

Verginin vergilendirme dönemi veya muafiyet döneminin yanlış hesaplanması nedeniyle yanlış vergi istenmesi veya alınmasıdır.



Vergi hatalarının meydana çıralırması?

1 ilgili memurun hatayı bulması ve görmesi ile 2- üst memurların
yaptıkları incelemeler ile 3- teftiş sırasında bulunması ile 4- vergi
incelemesi sırasında bulunması  ile 5- mükellefin uyanması ile  



Mükellefin ödevleri?

1 bildirimler 2- defter tutma 3- vesikalar 4- ekim ve sayım beyanı 5- vergi karnesi 6- muhafaza ve ibraz ödevleri



işe başladıklarını vergi dairesine bildirmekle yükümlümlü olanlar?

Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı

Serbest meslek erbabı

Kurumlar vergisi mükellefleri

Kollektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketin komandite ortakları

Ticaret Sicil memurlukları Kurumlar Vergisine tabi olan ve tescil için
başvuran mükelleflerin başvuru evraklarının bir suretini 10 gün içinde
vergi dairesine bildirmekle yükümlüdür.Gerçek kişiler ise işe
başlamalarını 10 gün içinde kendilerinin vergi dairesine bildirmeleri
gerekir.



Tüccarlarda İşe Başlamanın Belirtileri :

Bir iş yeri açmak (iş yeri açmaktan amaç belli bir yerde ticari ve sınai faaliyetle uğraşmaktır).

İş yeri açılmasa bile Ticaret Siciline veya meslek teşekküllerine kaydolmak

Kazançları basit usulde tespit edilen tüccarların ise bilfiil işle uğraşmaları.



Serbest Meslek Erbabının İşe Başlama Belirtileri:

Muayenehane büro ve yazıhane gibi özel iş yerleri açmak

İş yerine levha ve tabela gibi işe başladığını gösteren emareler asmak

Devamlı olarak faaliyette bulunduğunu gösterir ilanlar vermek

Bir meslek teşekkülüne kaydolmak (meslek teşekküllerine kaydolanlar
bilfiil mesleki faaliyette bulunmayacaklarını belirtebilirler).



Değişiklikler :

Adres Değişikliğinin Bildirilmesi :

Bilinen iş ve ikametgah adreslerini değiştiren mükellefler 1 ay içinde bu değişikliği vergi dairesine bildirmekle yükümlüdür.



İş Değişikliklerinin Bildirilmesi

İşe başladıklarını bildiren mükelleflerden;

- Yeni bir vergiye tabi olmayı

- Mükellefiyet şeklinde değişikliği

- Mükellefiyetten muaflığa geçmeyi

Gerektirecek şekilde işlerini değiştirenler 1 ay içinde bunu vergi dairesine bildirmekle yükümlüdür.



İşletmede Değişikliğin Bildirilmesi

Aynı teşebbüs veya işletmeye bağlı iş yerlerinin sayısındaki artış ve azalış vergi dairesine bildirilmelidir.



Defter tutmanın amaçları nelerdir?

Mükellefle ilgili servet hesap ve sermaye durumunu tespit etmek

Mükellefle ilgili hesap ve faaliyet sonuçlarını tespit etmek

Vergi ile ilgili işlemleri belirlemek

Mükellefin vergi karşısındaki durumunu belirlemek

Mükellefin hesap ve kayıtlarının yardımıyla 3. kişilerin vergi karşısındaki durumlarını belirlemek.



Defter Tutmak Zorunda Olan Mükellefler :

1. Ticaret ve sanat erbabı

2. Ticaret Şirketleri

3. İK.M

4. Dernek ve Vakıflara ait iktisadi işletmeler

5. Serbest meslek erbabı

6. Çiftçiler.



İstisnaları :

1. Gelir vergisinden muaf esnaf ve gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler

2. Gelir Vergisi Kanununa göre kazançları basit usulde tespit edilenler

3. Kurumlar vergisinden muaf olan İKM ve dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler.



Defter tutma bakımından tüccarlar?

1. sınıf tüccarlar bilanço esasına gore- 2. sınıf tüccarlar ise işletme hesabı esasına gore defter tutarlar.



Bilanço Esasına Göre Tutulacak Defterler :

1. Yevmiye Defteri : Kayda geçirilmesi gereken işlemlerin madde halinde ve tarih sırasıyla kaydedildiği defterdir.

2. Defteri Kebir : Yevmiye defterine geçirilmiş olan işlemleri tasnifli olarak hesaplara dağıtan defterdir.

3. Envanter Defter : İşe başlama ve her hesap dönemi sonunda çıkarılan envanter ve bilançoların kaydedildiği hesaptır.



İşletme Hesabı Esasına Göre Tutulacak Defterler :

İşletme hesabının sol tarafı gider ve buraya satın alınan mallar ve
yaptırılan hizmetler karşılığında ödenen paralar kaydolur. Sağ tarafı
ise gelir ve buraya satılan mallar ile yapılan hizmetler karşılığında
alınan tutarlar yazılır



Tasdiki mecburi olan defterler?

1 yevmiye ve envanter defteri 2- işletme defteri 3- çiftçi işletme
defteri 4- imalat ve ihtihsal defteri 5- nakliyat vergisi defteri 6-
yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri 7- serbest meslek kazancı
defteri – www.stajabaslama.com



Defterlerin tasdik zamankarı?

-Öteden beri işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda

-Yeni işe başlayanlar sınıf değiştirenler işe başlama ve sınıf değiştirmeden önce

-Defterlerin dolması halinde yeni defter kullanmaya başlamadan önce

-Defterlerini ertesi yılda da kullanmak isteyenler Ocak ayı içinde



Vesikalar(Kayıtların belgelenmesi)

1 fatura 2- perakende satış fişi 3- gider pusulası 4- müstahsil
makbuzu 5- serbest meslek makbuzu 6- ücret bordrosu 7- diğer evrak ve
vesiklar



Fatura :

Satılan mal veya yapılan hizmet karşılığında müşterinin borçlandığı
tutarı göstermek üzere malı satan veya hizmeti yapan tarafından
müşteriye verilen belgedir.



Faturada bulunması gereken bilgiler?

Faturanın düzenlendiği tarih seri ve sıra no.

Faturayı düzenleyenin ticaret unvanı-adresi ve vergi numarası

Müşterinin ticaret unvanı-adresi varsa vergi numarası

Malın-işin nevi-miktarı-tutarı-meblağı

Satılan malların teslim tarihi ve sevk irsaliyesi numarası.



Fatura vermek zorunda olanlaR?

1. Birinci ve İkinci sınıf tüccarlara 2. Serbest meslek erbabına 3.
Kazançları basit usulde tespit edilenler 4. Defter tutmak zorunda olan
çiftçilere . Vergiden muaf esnafa



Perakende Satış fişi

Birinci ve İkinci Sınıf Tüccarlar Kazançları basit usulde tespit
edilenler ve defter tutmak zorunda olan çiftçilerin ; fatura vermek
zorunda olmadıkları satışları veya yaptıkları iş karşılığında aşağıdaki
vesikalardan birini vermek zorundadırlar: Perakende Satış Fişleri Yazar
Kasa Kayıt Rulosu Giriş ve yolcu taşıma biletleri



Gider Pusulası

Birinci ve İkinci Sınıf Tüccarlar Kazançları Basit usulde tespit
edilenler ve defter tutmak zorunda olan serbest meslek erbabı ve
çiftçilerin; vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan
satın aldıkları mallar için tanzim edip işi yapana veya malı satana imza
ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş
fatura hükmündedir.



Müstahsil Makbuzu :

Birinci ve İkinci Sınıf Tüccarlarla Kazancı Basit usulde tespit
edilenler ve defter tutmak zorunda olan çiftçiler gerçek usulde vergiye
tabi olmayan (defter tutmak zorunda olmayan) çiftçilerden satın
aldıkları malların bedelini ödedikleri sırada iki nüsha makbuz tanzim
etmeye ve bunlardan birini imzalayarak satıcı çiftçiye vermeye ve
diğerini ona imzalatarak almaya mecburdurlar.



Serbest Meslek Makbuzu :

Serbest meslek erbabı mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmeye ve birini
müşteriye vermeye mecburdur.



Ücret bordrosu?

Işverenler her ay işçilerine ödedikleri ücret karşılığında ücret bordrosu tutmaya mecburdurlar.



Ücret bordrosunda bulunması gereken en az bilgiler şunlardır.

1 hizmet erbabının adı,soyadı ve mangırları aldığına dair imzası 2- 
varsa vergi karnesinin tarih ve nosu 3- birim ücreti 4-çalışma süresi ve
ilgili olduğu sure 5- ücret üzerinden hesaplanan vergilerin tutarı.(
oohh mis)



Diğer evrak vesiklar nelerdiR*

1 taşıma irsaliyeleri 2- yolcu listeleri 3- günlük müşteri listeleri 4- muhabere evrakı



Ekim ve sayım beyanı?

Ziraat işletmeleri gelir vergisi kanununa gore yazılı işletme
büyüklüklerinin üstünde bulunan çiftiler,zirai işletmlerinin
bulındukları köy, mahalllelerinin muhtarlıklarına müracaat ederek ekim
ve sayım beyanında bulunuırlar. Her yılın kasım ayında yapılır. Ancak
maliye bakanlığı iklim şartları kasım ayında bozuk olan illerde  süreyi
değiştirebilir.



Vergi karnesi alma mecburiyetinde olanlar?

1 diğer ücret kapsamında vergilendirilenler 2- indirimden faydalanmak
isteyenler 3- gvkanunundan sayılan kazanç ve iratları elde edenler.



Vergi Ziyaı :

Mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerinin
zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden
verginin zamanında tahakkuk ettirilememesi veya eksik tahakkuk
ettirilmesidir



Usulsüzlük :

Usulsüzlük vergi kanunlarındaki şekle ve usule yönelik kurallarına aykırı hareket edilmesidir



I. Derece Usulsüzlükler :

1. Vergi ve harç beyannamelerinin süresi içinde verilmemesi

2. Bu kanuna göre tutulması zorunlu olan defterlerden birinin tutulmaması

3. Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili belgelerin doğru bir vergi
incelemesi yapılmasına imkan vermeyecek derecede karışık noksan ve
usulsüz tutulması

4. Bu kanunun kayıt düzenine ilişkin kurallarına uyulmaması

5. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi

6. Tasdik edilmesi gereken defterlerden birinin tasdik
edilmemesi(tasdik süresinden 1 ay geçmesine rağmen tasdik
ettirilmeyenler)



II. Derece Usulsüzlükler :

1. İşe başlama hariç vergi kanunlarında yazılı olan bildirimlerin zamanında yapılmamış olması

2. Tasdik edilmesi gereken defterlerin kanuni süresi geçtikten sonra 1 ay içinde tasdikinin yapılması

3. Vergi beyannameleri bildirimler evrak ve vesikalar için kanunen
belirlenen şekil ve içeriğine ilişkin düzenlemeler aykırı hareket
edilmesi

4. Hesap ve işlemlerin doğruluğunu veya açıklığını bozmamak şartıyla
bazı evrak ve belgelerin bulunamaması veya ibraz edilememesi



Hürriyeti bağlayıcı ceza ile cezalandırılacak suçlar ?

1 kaçakçılık 2- iştirak 3- vergi mahremiyetinin ihlali 4- mükelleflerin özel işlerini yapan memurlar



Vergi cezalarıının ödenme süresi?

- Vergi cezasına karşı vergi mahkemesinde dava açılmamışsa dava açma süresinin bittiği tarihten;

- Dava açılmışsa vergi mahkemesi kararı üzerine vergi dairesinde
çıkarılacak ihbarnamenin ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren; 1 ay
içinde ödenir.



Vergi cezalarını ortadan kaldıran haller?

1 yanılma 2- pişmanlık ve ıslah 3- ölüm 4- mücbir sebepler 5-
zamanaşımı 6- vergi cezlarında yapılan hatalar 7- cezalarda indirim
8-uzlaşma 9- ödeme



Yanılma :

Yetkili makamların mükellefin kendisine yazı ile yanlış bilgi vermesi halinde ceza kesilmez



Ölüm :

Ölüm halinde vergi cezası düşer.



Mücbir Sebepler :

Bu kanunda yazılı mücbir sebeplerden herhangi biri gerçekleştiği
tadirde durumun malum olması ispat veya tevsik edilmesi halinde vergi
cezası kesilmez.



Pişmanlık ve Islah :

Beyana dayanan vergilerde vergi ziyaı cezasını gerektiren kanuna
aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber
veren mükelleflere vergi ziyaıceza kesilmez



Uzlaşma :

İkmalen resen ve idarece tarh edilen vergi ve cezalarında dava yoluna
baş vurulmadan vergi dairesi ile mükellefin anlaşmalarıdır



Kamu alacaklarının korunması ile ilgili alınacak tedbirler?

1 teminat istene 2- ihtiyati tahakkuk 3- ihtiyati haciz 4- rüçhan hakkı



Vergi yargısının birimleri?

1 vergi mahkemesi 2- Bölge idare mahkemesi 3- danıştay



Vergi mahkemesi?

Vergi uyuşmazlıklarının ilk derecede mahkemesidir. Adalet bakanlığı
tarafından kurulur. Bir başkan 2 üyden oluşur. Oy çokluğuyla kara verir.
Dava açma süresi 30 gündür. Başkan ve üyeleri hakimler savcılar yüksek
kurulu atar.



Blge idare mahkemesi?

Vergi mahkemelerinin tek hakimle bakttığı davalara itiraz mercisidir.
Adalet baklanlığınca 1 başka ve 2 üyeden oluşur. Py çokluğu ile
toplanır. Dava açma sürsi 30 gündür



Danıştay?

10 dava ve 2 idari dava dairesinden oluşur. Anayasa ile
görevlendirilmiş yüksek idare mahkemesidiri. Danışma ve inceleme
merkezidir. Vergi uyuşmazlıkları için son yargı yeridir. Dava açma
süresi teymiz sıfatıyla olursa 30 gün, diğer durumlarda 60
gündür.tüzük,yönetmelik gibi işlemlerin iptali ve şikayet düzeltme ile
gelen davalara bakar..bravo



Vergi davasının konusunu oluşturan işlemler?



1 re’sen veya ikmalen yada idarece tarh edilen vergiler ile bunlara ilişkin cezalar.

2 takdir ve tadilat komisyonlarının kararları

3 kesinti yoluyla alınan vergişler.



Vergi mahkemesi ve idare mahkemesi bulunmayan yerlerde dava dilekçesi nereye verilir?

Asliye hukuk hakimliklerine